Laten we gewoon op vakantie blijven !
Zo vlak voor de vakantie valt het me meer dan ooit op: overal is het druk. En iedereen heeft het druk. Hoewel we volgens een recente enquête gemiddeld 18 vakantiedagen nodig hebben om uit te rusten, gaan slechts weinigen bijna vier weken op vakantie. Want met gemiddeld 26 vakantiedagen wil je voor de rest van het jaar ook wat overhouden. En terwijl in Nederland (en in mindere mate in België :-) meer mensen dan ooit werken, is de arbeidsmarktkrapte groot. Daarom worden alle deeltijders verleid meer te werken.
Hoe langer ik erover nadenk, hoe vreemder ik het vind. Waarom stressen we met zijn allen zo? Zijn we nu werkelijk zo achterlijk dat we niets beters weten te verzinnen dan werk zien als onze levensbestemming?
Volgens het meest eenvoudige economische theorietje werk je om een inkomen te verwerven. Is het inkomen hoog genoeg om in je behoeften te voorzien, dan ga je niet meer werken. Werk is niets anders dan inspanning waarvoor je een vergoeding vraagt. Zaken als betekenisvol werk en status komen in die theorie niet voor. Keynes dacht in 1930, op basis hiervan, dat door de toegenomen productie per werknemer mensen in 2030 slechts 15 uur per week zouden hoeven te werken.
Voor bedrijven ligt die afweging anders. Bedrijven willen winst maken en daarom moet de omzet groeien. Dat lukt door steeds slimmer te produceren, maar ook met steeds meer mensen.
Voor een steeds hogere omzet, moet er ook steeds meer worden verkocht. Aan ons, als consumenten. En om ons meer te laten kopen, moeten we ervan worden overtuigd dat we steeds iets nieuws, iets beters, iets anders, maar vooral steeds méér nodig hebben. En daarvoor moeten we weer meer werken. Ziehier de tredmolen waaruit geen ontsnapping mogelijk lijkt.
Even een stap terug. We zouden best minder kunnen werken als we niet telkens worden verleid tot steeds meer. Dit schreef Keynes in 1930 ook al: minder werken kan alleen als we onze ‘onvervulbare behoeften’ beperken. Maar wat we doen is onze eigen dwang in stand houden door het als een wetmatigheid te zien.
En dus is mijn advies: stap uit die tredmolen en begin met een lekker lange vakantie. Laat je vooral niet telkens verleiden tot meer werken. Want je kan me alles vertellen, lang niet al het werk is bevredigend. Natuurlijk, als je inkomen te laag is voor je levensonderhoud, dan snap ik het. Maar verder? We hebben gewoon te veel productie die we niet nodig hebben en we laten ons ook nog verleiden al die onzin te consumeren. Minder werken, meer genieten, lummelen, ontspannen en minder consumeren. Dan hebben we ook minder mensen nodig die werken. Want echt, iedereen kan worden gemist.
Prettige vakantie en tot 7 september.
AWB -team.
Credits Hans Stegeman - Strategist Triodos bank